Bijna twee op de drie werknemers in België hebben last van stress op de werkvloer. Denk maar aan de hoge werkdruk, deadlines of een conflict met een collega. Als die toestand te lang duurt, leidt dit tot langdurige afwezigheden op het werk. Eén op de vijf werknemers lopen een hoog risico op een burn-out. UIt onderzoek (2014) van de Stichting Innovatie en Arbeid (SERV) blijkt 9,6% van de werknemers en 10,2% van de zelfstandige ondernemers in Vlaanderen kampten met acute psychische vermoeidheid of burn-outklachten. Dat komt overeen met ongeveer 220.000 werknemers en 33.000 zelfstandige ondernemers. Deze personen zijn nog wel aan het werk maar slagen er niet meer in om 100% adequaat te functioneren in hun job.
Middenkader en 50+ ers lopen risico
Burn-out heeft niets te maken met de zwakke schakel zijn in de organisatie. Dikwijls zijn mensen met een burn-out juist gedreven en toegewijde werkkrachten, een perfectionist die de lat steeds hoger legt en de pijn niet meer voelen na hun topprestaties.
Bij de -30 jarigen kampt reeds 7,5% van de werknemers met burn-outklachten, bij de 50+ers loopt dit aandeel op tot meer dan 10%. Burn-outklachten komen dus voor in alle leeftijdsgroepen, maar de kans hierop neemt toe met de leeftijd. De percentages burn-outklachten bij werknemers liggen hoger bij vrouwen (10,1%) dan bij mannen (9,1%) en bij voltijders (10,0%) ten aanzien van de deeltijders (8,7%). Ook bij (midden)kaders (12,1%) en onderwijsmedewerkers (11,9%) ligt dit percentage beduidend hoger dan bij de andere beroepsgroepen.
Burn-out is geen depressie
Een burn-out is een energie stoornis, die niet plotseling uit de lucht komt vallen. Het lichaam zegt op een gegeven moment stop en doet niet meer wat je met je hoofd nog allemaal wil doen. Een burn-out is een langzaam en sluipend proces van langdurende overbelasting op het werk. De balans tussen jezelf en je werksituatie is weg. Men is opgebrand, uitgeblust, uitgeput en leeg.
Een depressie is een emotionele stoornis, de ziel is ziek. Wanneer iemand alleen nog denkt aan negatieve zaken, verschillende weken en/of maanden nergens nog zin in heeft en het gevoel van leegheid blijven duren, dan lijdt deze persoon waarschijnlijk aan een depressie.
Stress en burn-out
Het verschil tussen een burn-out en stress is het verloop. Bij stress geldt dat als de oorzaak weggenomen wordt men zich al snel weer kan herstellen en weer in balans komt. Bij een burn-out blijven de verschijnselen vaak langer zichtbaar. Dit neemt niet weg dat bijna iedereen van een burn-out goed kan herstellen.
Hoe een burn-out herkennen ?
Mensen met een burn-out hebben al te lang uit hun reserves geput en zijn op het einde van de rit lichamelijk en emotioneel uitgeput. Ze voelen zich niet meer gemotiveerd of geëngageerd om naar het werk te gaan. Ze piekeren over het werk en twijfelen aan het nut ervan. Ze hebben het gevoel dat ze hun werk niet meer goed doen en professioneel falen. Andere signalen zijn slecht slapen, vaak geprikkeld zijn, vermoeidheid, spierpijn, rugpijn… Vaak herkennen mensen deze signalen pas achteraf als ze terugkijken op de periode voor hun burn-out.
Zich even herpakken
Het kan gebeuren dat mensen een periode van weinig motivatie afwisselen met een periode van compensatie. Ze willen zich herpakken en gaan na een lastige periode terug extra hard werken. Daar is op zich niets verkeerd mee. Weet echter dat er dan vaak uit de energiereserves wordt geput, waardoor de kans ontstaat dat men opnieuw in een periode hervalt waar men geen motivatie meer heeft. Het is belangrijk om deze emoties en ervaringen onder ogen te zien. Zo niet dreigt een beginnende burn-out over te gaan naar een echte burn-out, waarbij men voor verschillende maanden volledig is uitgeteld.
Luister naar jezelf
Het belangrijkste wat je kunt doen om een burn-out te voorkomen, is door niet continu teveel hooi op je vork te nemen. Hard werken is geen probleem, maar er moet ook tijd zijn om te herstellen en tot rust te komen.
- Zorg voor jezelf, neem tijd voor ontspanning en inspiratie. Durf op verlofdagen de stekker er echt uit te trekken. Geef je lichaam de tijd om zich ziek te voelen. Doe af en toe helemaal niets.
- Stress bannen is een illusie, maar leer stress aanvaarden als realiteit. Leer hoe om te gaan met stressvolle periodes. Luister naar uw medewerkers en pak stressoren op het werk aan om medewerkers weerbaarder te maken tegen stress.
- Neem uw middagpauze. Zonder de nodige energie kan je niet goed werken. Let op je voeding en drink veel water. Eet ook niet achter uw bureau, maar ga voor een ‘walking diner’ naar buiten voor wat frisse lucht.
- Zoek een mentor, iemand met wie je kan praten als er problemen zijn. Zo sta je er in stressvolle momenten niet alleen voor. Houd niet alles voor jezelf.
- Durf nee te zeggen als het teveel wordt of een taak niet belangrijk is. Delegeer indien mogelijk.
- Neem het werk niet mee naar huis. Doe wat je kan en laat de rest voor morgen. Verlies uw vrienden buiten het werk niet uit het oog. Uw leven draait niet enkel en alleen om het werk.
Hoe voelen uw mensen zich op het werk ?
Met de welzijnsbarometer gaat 4 safe samen met uw medewerkers de verschillende elementen in kaart brengen die verband houden met hun psychosociaal welzijn op het werk (arbeidsinhoud, arbeidsverhoudingen, arbeidsomstandigheden, arbeidsvoorwaarden en arbeidsorganisatie). 4 safe brengt zowel de sterke punten als de knelpunten in kaart aan de hand van een vragenlijst en gesprekken, zodat u een totaalbeeld krijgt van de psychosociale situatie in uw organisatie. Op basis van onze concrete adviezen kan u verder uw preventiebeleid, GPP en JAP optimaliseren. Contacteer ons voor een prijsofferte.
Meer informatie:
Voel je goed op het werk
Fit in je hoofd
