De hiërarchische lijn neemt het voortouw
Werknemers vormen het menselijk kapitaal van de onderneming. Daarom is het van belang om er net zoals met financiële en technische middelen zorgzaam mee om te springen. Een welzijnsbeleid is geen zaak van één persoon of de preventieadviseur alleen. Het kan maar resultaat boeken als het gedragen wordt door iedereen.
De hiërarchische lijn heeft een aantal specifieke taken gekregen in het kader van het welzijnsbeleid. De leden van de hiërarchische lijn voeren dit beleid uit en kijken toe op de naleving ervan. Het is ook de bedoeling dat zij verbeteringen aan het beleid voorstellen.
Wie maakt deel uit van de hiërarchische lijn?
Nergens in de regelgeving wordt er een concrete definitie gegeven van het begrip hiërarchische lijn. Wie van de werkgever de bevoegdheid gekregen heeft om opdrachten te geven, maakt deel uit van de lijn. Dat betekent dat niet alleen directeurs, managers of kaderleden deel uitmaken van de hiërarchische lijn. Ook lijnmanagers, meestergasten, ploegbazen enz. maken er deel vanuit. De werkgever zelf is dus ook een lid van de hiërarchische lijn en de leden van de lijn zijn zelf ook werknemers.
Beleid uitvoeren
Ligt de verantwoordelijkheid voor het welzijnsbeleid bij de werkgever, dan ligt de uitvoering ervan in handen van de hiërarchische lijn. De werkgever behoudt zijn eindverantwoordelijkheid, maar het dagelijkse beleid is toevertrouwd aan de hiërarchische lijn.
De dagelijkse leiding kent het reilen en zeilen van een afdeling, van een aantal werkposten of zelfs van één werkpost het best. Zij staan in dagelijks contact met de werknemers en zijn dan ook het best geplaatst om met hen over veiligheid en gezondheid te spreken. Door haar positie kan zij het preventie- en welzijnsbeleid plannen, uitvoeren en opvolgen.
Taken
De specifieke taken (Art. I.2-11) van de hiërarchische lijn zijn :
- Voorstellen formuleren aan de werkgever om het dynamisch risicobeheersingssysteem (DRBS) bij te sturen volgens de stappen van Plan-Do-Check-Adjust. De werkgever bijstaan bij de opmaak van het globaal preventieplan en van het jaaractieplan.
- Ongevallen en incidenten onderzoeken en maatregelen voorstellen om herhaling te voorkomen.
- Effectieve controle van arbeidsmiddelen, collectieve beschermingsmiddelen, persoonlijke beschermingsmiddelen en gevaarlijke stoffen om onregelmatigheden vast te stellen en waar nodig bij te sturen.
- Problemen van psychosociale aard verbonden aan het werk opsporen en waken over de tijdige behandeling ervan.
- Tijdig adviezen inwinnen van de interne of externe dienst voor preventie en bescherming op het werk.
- Controleren of de taakverdeling zodanig gebeurt dat de taken worden uitgevoerd door werknemers die de juiste competenties hebben, en de juiste opleiding en instructies hebben gekregen.
- Waken over de naleving van de instructies op de werkvloer.
- Nagaan of de werknemers de preventiemaatregelen die zij hebben gekregen rond welzijn op het werk goed begrijpen en in praktijk brengen.
- Nieuwe of overgeplaatste werknemers onthalen, een ervaren peter of meter aanduiden en het gevoerde onthaal schriftelijk bevestigen in een onthaaldocument.
Strafrechtelijke verantwoordelijkheid van de preventieadviseur en de leden van de hiërarchische lijn
De preventieadviseur heeft een adviserende functie en is in die functie geen aangestelde van de werkgever. Bijgevolg is hij niet strafrechtelijk verantwoordelijk. Hij heeft wel een beroepsverantwoordelijkheid. Indien de preventieadviseur tekortschiet, is het in de eerste plaats de werkgever die moet optreden vermits hij de eindverantwoordelijke is. Leden van de hiërarchische lijn zijn wel aangestelden van de werkgever en kunnen dus wel strafrechtelijk vervolgd worden.
Uw hiërarchische lijn opleiden
Om hun rol te spelen, moeten de leidinggevenden zelf ook voldoende informatie en opleiding krijgen. Zij moeten:
- advies en feedback kunnen geven over het welzijnsbeleid;
- op de hoogte zijn van de risico’s en de te nemen preventiemaatregelen;
- risico’s kunnen herkennen en beoordelen;
- ongevallen of bijna-ongevallen kunnen analyseren;
- hun medewerkers controleren op het al of niet volgen van de instructies
4 safe helpt u op 0475 28 70 73 of mail ons. De basisopleiding ‘hiërarchische lijn’ maakt deel uit van ons opleidingsaanbod en duurt een halve lesdag. Het doel van de opleiding is hen kennis te laten maken met die verantwoordelijkheden, maar hen ook bewust te maken van hun voorbeeldfunctie op de werkvloer.